अडगळीतला ब्लॉग

जन्म १. मेरी कॉम, भारतीय बॉक्सर, खेळाडू (१९८३) २. मोरिझ सीलेर, जर्मन लेखक (१८९६) ३. नितीश कुमार, बिहारचे मुख्यमंत्री (१९५१) ४. बबनराव लोणीकर, भारतीय राजकीय नेते (१९६१) ५. रिचर्ड एच प्राइस, अमेरिकन भौतिकशास्त्रज्ञ (१९४३) ६. बुद्धदेव भट्टाचार्य, पश्चीम बंगालचे मुख्यमंत्री (१९४४) ७. जस्टिन बिबर, कॅनाडियन गायक (१९९४) ८. नानासाहेब धर्माधिकारी, महाराष्ट्र भूषण पुरस्कार विजेते (१९२२) ९. अर्चना जोगळेकर, मराठी अभिनेत्री (१९६५) १०. हाजी मस्तान, भारतीय चित्रपट निर्माते (१९२६) ११. जॉन पेल , इंग्लिश गणितज्ञ (१६१०) १२. सलील अंकोला, भारतीय क्रिकेटपटू (१९६८) १३. शांताबाई कांबळे, मराठी लेखिका (१९२३) मृत्यु १. वसंतदादा पाटील, महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री (१९८९) २. मनमोहन देसाई, भारतीय चित्रपट दिग्दर्शक निर्माता (१९९४) ३. फ्रान्सिस्को रेडी, इटालियन भौतिकशास्त्रज्ञ (१६९७) ४. पीटर बारलो, इंग्लिश गणितज्ञ (१८६२) ५. गौरी देशपांडे, लेखिका, कवयत्री (२००३) ६. वसंतराव दादा पाटील, शिल्पकार (१९९४) ७. पॉला फॉक्स, अमेरिकन लेखिका (२०१७) ८. झोर्स अल्फेरोव, रशियन भौतिकशास्त्रज्ञ (२०१९) ९. इसाक टोधुंटर,  गणितज्ञ (१८८४) ...

जन्म १. क्रिषण कांत, भारताचे उपराष्ट्रपती (१९२७) २. दिग्विजय सिंग, भारतीय राजकिय नेते (१९४७) ३. वर्षा उसगावकर, मराठी चित्रपट अभिनेत्री (१९६८) ४. पियरे फतोऊ, फ्रेंच गणितज्ञ (१८७८) ५. रवींद्र जैन , गीतकार, संगीतकार (१९४४) ६. बर्नार्डफ्रँक, फ्रेंच लेखक (१९२७) ७. डॉ शंकर दामोदर पेंडसे, मराठी साहित्यिक, लेखक (१८९७) ८. मनिजिंदर सिंघ सिर्सा, भारतीय राजकीय नेते (१९७२) ९. विदुषी पद्मा तळवलकर, गायिका (१९४८) १०. विजय बहुगुणा, भारतीय राजकीय नेते (१९४७) ११. त्रिस्टन लुईस, अमेरीकन लेखक (१९७१) १२. लिनस कार्ल पोलिंग, नोबेल पारितोषिक विजेते रसायनशास्त्रज्ञ (१९०१) मृत्यु १. डॉ राजेंद्र प्रसाद , भारताचे पहिले राष्ट्रपती (१९५३) २. हर्मांन वों देर हर्डत, जर्मन इतिहासकार (१७४६) ३. जॉन रोमने रॉबिन्सन, आयरिश खगोलशास्त्रज्ञ (१८८२) ४. राजा गोसावी, मराठी सुप्रसिद्ध अभिनेते (१९९८) ५. इसान जाफ्री, भारतीय राजकीय नेते (२००२) ६. फ्रेडरिक एबर्ट जर्मनीचे राष्ट्राध्यक्ष (१९२५) ७. चार्ल्स नोकॉले, जिवाणू शास्त्रज्ञ, नोबेल पारितोषिक विजेते (१९३६) ८. आडोल्फ सचार्फ, ऑस्ट्रियाचे राष्ट्राध्यक्ष (१९६५) ९. कृष्ण गंगाधर दीक्षित, ...

जन्म १. वि. वा. शिरवाडकर ऊर्फ कवी कुसुमाग्रज , लेखक , कादंबरीकार (१९१२) २. बी एस युड्युरप्पा, कर्नाटकचे मुख्यमंत्री (१९४३) ३. एलिस हॅमिल्टन, भौतिकशास्त्रज्ञ (१८६९) ४. स्वेईंन भोर्णसून, आइसलँडचे राष्ट्राध्यक्ष (१८८१) ५. ज्योत्स्ना देवधर, लेखिका (१९२६) ६. कार्ल श्मिट, रसायनशास्त्रज्ञ (१८९४) ७. मायकेल ए बर्स्टिन, अमेरीकन लेखक (१९७०) ८. प्रकाश झा, भारतीय चित्रपट दिग्दर्शक (१९५२) ९. ल्हित्सेन ब्रूवर्स, डच गणितज्ञ (१८८१) १०. बर्नार्ड एफ ल्योट, फ्रेंच खगोलशास्त्रज्ञ (१८९७) मृत्यु १. चंद्रशेखर आझाद, भारतीय स्वातंत्र्य क्रांतिकारक ( १९३१) २. बहादूर शाह, मुघल बादशहा (१७१२) ३. इवान पावलोव, रशियन भौतिकशास्त्रज्ञ (१९३६) ४. हेन्र लुईस स्मिथ, भौतिकशास्त्रज्ञ (१९५१) ५. आदी मर्जबान, अभिनेता , दिग्दर्शक (१९८७) ६. नेविल्ले कार्डस, लेखिका (१९७५) ७. पॉल ऑस्वाल्ड अह्नर्ट, जर्मन खगोल अभ्यासक (१९८९) ८. गणेश वासुदेव मावलकर, भारतीय स्वातंत्र्य सेनानी, राजकिय नेते (१९५६) ९. जॉर्ज एच हितचींग्ज, नोबेल पारितोषिक विजेते वैज्ञानिक (१९९८) १०. टिना स्ट्रोबोस, डच भौतिकशास्त्रज्ञ (२०१२) घटना १. पहिले महीलांसाठीचे मासिक ...

कथा भाग ७ सखा दरवाजात येताच त्याला शांताच्या खोकण्याचा आवाज आला. तो लगेच आता पळत गेला. शांता सारखं खोकत होती, तो पटकन तिला पाण्याचा तांब्या देत म्हणाला, "कशाला काम करत बसतेस !! अधिच तुला बरं वाटतं नाहीये !! त्यातून ही झाडलोट कशाला !! " "आहों मग कोण करणार ही काम !! " "मी करणार !! " "तुम्ही ??" शांता थोड हसत म्हणाली. "हो मी !!" तिच्या हातातील झाडू घेत सखा म्हणाला. झाडू एका कोपऱ्यात ठेवून ,सखा आवरू लागला. मध्येच तो शांताला बोलू लागला. "शांता आता शर्यत जवळ आली !! उद्या आप्पांनी मला महादेवाच्या मंदिराजवळ बोलावलं आहे !! शर्यत काय आहे ते समजावून सांगणार आहे मला !! " "होका !! आणि साहेब काय म्हणाले ??" "काही नाही !! शर्यतीवर लक्ष दे म्हणाले !!" "एकदाका शर्यत जिंकली की मोठ्या गावाला जाऊन तुझा इलाज करू आपण !! " "मला काही एवढं झालेलं नाही !! तुम्ही काळजी नका करू !! मी होईल बरी !!" शांता सखाला धीर देत म्हणाली.  "ताप आहे अजून !!" सखा तिच्या डोक्यावर हात ठेवत म्हणाला. शांता काहीच बोलत नाही. र...

शेतात ज्वारीची कणस डौलात डोलायला लागली की सर्वांना वेध लागतात ते हुरडा पार्टीचे, ज्वारीचा दाणा कोवळा हिरवा असला की सुरुवात होते ती हुरड्याची. साधारणतः पश्चिम महाराष्ट्र , मराठवाडा या भागात हुरडा पार्टीचे प्रमाण खूप पाहायला मिळते. यावेळी लोक दिवस दिवस रानात फिरून कोवळी ज्वारीची कणस खास हूर्ड्यासाठी निवडतात तर काही लोक खास आवर्जून हुर्ड्यासाठी ज्वारीच्या पिकाची पेरणी देखील करतात. साधारणतः मकर संक्रांती झाली की हुरडा पार्टीला सूरूवात होते त्यानंतर पुढचे महिना दिड महिना हूर्ड्यासाठी योग्य असतात, त्यानंतर कणसे पिवळी पडायला लागतात. शेतात जाऊन मस्त हुरडा पार्टी करण्याची मजाच काही वेगळी असते. त्यानिमित्त रानात फिरणं होत आणि कित्येक लोकांची छोटीशी ट्रीप सुद्धा होते. अशावेळी एखाद्या झाडाखाली ही हुरडा पार्टी करण्याची मजाच वेगळी असते. त्यामध्ये सर्वात पहिल्यांदा जमिनीत एक आपटी केली जाते ज्याला सरळ भाषेत एक छोटासा खड्डा म्हणतात. तर ही आपटी केल्यानंतर त्यामध्ये शेणाच्या गोवऱ्या पेटवून विस्तव तयार केला जातो. आग पूर्ण शांत झाल्यावर जो विस्तव पेटता राहतो त्यामध्ये ही कवळी ज्वारीची कणसे भाजली जातात. ती ...

कथा भाग ६  रात्रभर शांता मध्ये मध्ये झोपेतून उठत होती. तिला मध्येच खोकला येत होता . सखाला तिच्या आजाराबद्दल काळजी वाटू लागली होती. पण तरीही तो तिला धीर देत होता. रात्र सखाच्या काळजी करण्यातच गेली. सकाळी आवरून सखा कामावर जायला निघाला. त्याला कामावर जावं की नको अस वाटू लागलं. शांताकडे पाहून तो म्हणाला. "शांता !! वैद्यबुवा म्हणाले होते !! तुझी तब्येत काळजी नाही घेतली तर अजून बिघडेलं म्हणून !! मी आज नाही जात कामावर !! "  शांता सखाकडे पाहत म्हणाली. "मला माहितेय तुमचा जीव माझ्यात अडकलाय !! पण तुम्हाला कामावरही जायचंय !! तुम्ही नका काळजी करू माझी !! मी बरी आहे !!!" शांता आलेली उबळ दाबत म्हणाली. "माझं मन मला तुझ्याकडे खेचत आहे शांता !! कसा जाऊ मी कामावर !! "  "जावं तर लागणार !! नाहीतर हे असच चालू राहणार !!" शांता सखाला समजावत सांगत होती. सखा जड पावलांनी कामावर जायला निघाला. त्याच एक मन शर्यतीबद्दल विचार करत होत आणि एक मन शांताबद्दल विचार करत होत. या विचारांच्या द्वंद्वात त्याला काहीच सुचत नव्हतं. तसाच तो रखडत रखडत आप्पासमोर जाऊन उभा राहिला. सखाला पाहून आ...

सहज लिहावं, नी कविता व्हावी !! कातरवेळी , जणू ती दिसावी !! क्षणात माझ्या, मिठीत यावी !! चारोळी ती, जणू पूर्ण व्हावी !! सहज पहावं, नी प्रेमात पाडावी !! सखी नजरेतून, मज का बोलावी !! माझ्यातील मला, जणू ती मिळावी !! उगाच का मग, कुठे ती शोधावी ?? हळूवार फुंकर, आठवांची द्यावी !! जीर्ण पानांची , पानगळती व्हावी !! कुठे हुरहूर, का उगाच लागावी ?? उरल्या क्षणात, भेट तिची व्हावी !! सहज हसू ते , ओठांवरती आणावी !! गालावरच्या खळीने , अजून ती खुलावी! पाहता एकदा , पुन्हा ती पाहावी !! सखी नजरेतून , कूठे आज न जावी !! रातराणी जणू , मज ती भासावी !! कातरवेळी अलगद, जणू ती बहरावी !! कळी ती झाडावरची , जणू ती असावी !! गंध तो पसरावा , तशी ती पसरावी !! सहज लिहावं, नी कविता व्हावी !! कातरवेळी , जणू ती दिसावी !! ✍️ योगेश खजानदार

कथा भाग ५ सखा भरभर घराकडे निघाला. त्याला कधी एकदा सगळं शांताला सांगेन अस झाल होतं. "शांता ऐकून खुषच होईल !! साहेबांनी एवढा मोठा विश्वास दाखवला माझ्यावर !!! एकदा शर्यत जिंकलो की मग सगळं काही नीट होईल !! शांता मी दोघं सुखान राहू. चांगलं छप्पर असलेलं घर येईल , सकाळ संध्याकाळ जेवण मिळलं. शांताला गल्लो गल्ली जाऊन कामासाठी भिक मागायची वेळच येणार नाही. सगळं काही चांगलं होईल. " सखा चालत चालत घरासमोर आला. "शांता !! शांता !! कुठंय तू ??"  सख्याला शांता कुठच दिसत नव्हती. तो सगळीकडे तिला पाहू लागला. घराच्या मागे समोर तिला शोधू लागला. त्याची नजर तिला सगळीकड शोधत होती.अचानक सख्याला शांता झाडाच्या जवळ पडलेली दिसली. धावतच तो तिच्याकडे गेला. तिचे डोळे मिटलेले होते. सखा तिला उठवू लागला.  "शांता !! उठ !! उठ शांता !! काय झालंय तुला ?? "  शांता डोळे उघडतं नव्हती. तिला कसबस उचलत सखा वैद्यांनकडे घेऊन जाऊ लागला. धावत धावत तो वैद्यांच घर पाहू लागला. त्याचा जीव कासावीस झाला. शांताला अश्या अवस्थेत पाहून त्याला काहीच सुचत नव्हतं. तो तिला सारखं उठवण्याचा प्रयत्न करतं होता. रखडत रखडत त...